Gevangenis vertimmeren tot stadspark?
Klimaatrobuust Sint-Andries is opgestart binnen het Europees URBACT-programma. Samen met de burgers van 10 andere Europese steden (o.a. Rotterdam, Glasgow, Thessaloniki, Malmö en Bristol) gaan de inwoners na hoe een klimaatrobuuste stad er kan uitzien. Voor Antwerpen werd de wijk Sint-Andries uitgekozen als proefproject.
De komende jaren wordt onze wijk dus een labo. Omdat er geen vaste recepten zijn om een stad klimaatrobuust te maken, zal onder begeleiding van Stadslab2050 in onze wijk volop worden geëxperimenteerd.
Klimaatrobuust, wat is dat? Het veranderen van het klimaat wereldwijd heeft ook gevolgen voor onze wijk. Zo zullen meer hevige stormen, zware regenbuien en felle hitte onze wijk teisteren. Daarom wenst men onze wijk robuust(er) te maken. Hoe zorgen we ervoor dat al het water van een zomerse plensbui niet tot overstromingen leidt en hoe kunnen we vermijden dat de wijk een warmtespons is?
Na een eerste sessie verleden jaar, waarin de experten zich over deze materie bogen, werd deze maand een doe-vergadering georganiseerd waartoe o.a. ook buurtbewoners en verenigingen werden uitgenodigd. Tijdens deze avond ging men samen creatief op zoek naar hoe men de overlast van de klimaatsveranderingen kan aanpakken op een duurzame manier.
Wat is er al? Tijdens het bedenken van oplossingen werd snel duidelijk dat de wijk al flink wat initiatieven heeft opgezet. Zo zijn er al verscheidene moestuinen die ervoor zorgen dat er lokaal wordt geproduceerd. Op die manier wordt er water ter plaatse vastgehouden en heb je minder verplaatsingen. Ook het strijden voor meer groen is klimaatrobuust denken. Meer bomen en struiken zorgen ervoor dat het beton minder kans krijgt om de warmte op te slaan en ’s nachts vrij te geven. Bovendien werd het plein aan de Prekerskazerne aangepakt en werd reeds meer speelruimte gecreëerd. Tevens werd al flink aan de sociale kaart gewerkt. Habbekrats en Betonne Jeugd werken met de volwassenen van morgen en bereiken een sociale mix van jongeren.
Aan het werk Hielden de mensen die deelnamen aan de 2de sessie van Stadslab2050 dan een gezellig theekransje, omdat alles al in kannen en kruiken is? Neen, er werd hard gewerkt. Zo werd o.a. in kaart gebracht waar er groen is en welke daken een groendak hebben of ervoor in aanmerking komen. Het Fierensblok heeft een groot dak. Als de structuur het toelaat, kan hier een enorm groendak gerealiseerd worden dat het water tijdelijk bijhoudt tijdens regenbuien. Dit water kan dan gebruikt worden om de dakmoestuinen te bevloeien die voor lokale voedselproductie zorgen, en dat voedsel kan ter plaatse verkocht worden, zodat je brandstof bespaart en files vermijdt. We kunnen eventueel ook water opslaan in een lokale bunker die tot enkele jaren geleden gebruikt werd door de civiele bescherming. Misschien kunnen we deze enorme watervoorraad ook gebruiken als een gigantische condensor die koelte levert in de zomer en warmte in de winter (een soort van koelte- en warmtebatterij). Om de wijk koel te houden kunnen we de muren bedekken met verticale hangende tuinen.
Stadspark Sint-Andries Sint-Andries heeft een zeer grote bevolkingsdichtheid: er wonen 6 maal meer mensen per vierkante kilometer in vergelijking met het stadsgemiddelde. Met 5 keer minder openbare ruimte per bewoner t.o.v. het stadsgemiddelde scoort de wijk ook een tweede fout record. Toen ontstond een extra fout idee dat zo fout was dat het geniaal werd. Waarom maken we van hotel ‘Den houten pollepel’ in de Begijnenstraat geen stadspark, als de gevangenis op termijn verhuist? Laten we moedig zijn en de ruimte die vrijkomt als de gevangenis verdwijnt, niet volstorten met beton!
En (n)u? De volgende stap is het uitwerken van de ideeën die werden vergaard tijdens de 2de sessie. De volgende doe-vergadering vindt plaats op 25 maart. Als je wenst deel te nemen, neem je best contact op via www.stadslab2050.be of tel. 03/338.11.98. (Marc Wiesé)